ترجمه تنها و وارد کردن اندیشه در زیست فردی و اجتماعی امر خوبی نیست
به گزارش بیباپ، حمیدرضا بشیری فراز، نویسنده در گفت وگو با خبرنگاران درباره عنوان کتاب خود اهرم فشار و شکل گیری کنش دراماتیک و مفهوم اهرم فشار اظهار کرد: ساختارگرایی و بررسی عناصر داستانی به شیوه های نوین یکی از مباحث مورد علاقه من است. عموما مطالبی که به ما گفته می شود عناصر پایه ای هستند که اگر وجود نداشته باشند ما درام نخواهیم داشت؛ اما این بدان منزله نیست که عناصر داستانی دیگری نداشته باشیم.
وی افزود: این موارد را می توان در آثاری که وجود دارد بررسی و استخراج کرد، به آنها شاکله داد ساختار بندی و معرفی شان کرد. اساسا اهرم فشار در ایران کارکرد سیاسی و تعریف تعیینی دارد؛ من سعی کردم از این تعریف تعیین استفاده کرده، آن را در درام بیاورم، ساختاری برای آن قائل شوم، آن را مطابقت دهم و نمونه های آن را استخراج کنم.
این نویسنده همچنین گفت: به عنوان نمونه وقتی می خواهید نقاشی بکشید طرح خود را روی بوم با مداد تعیین می کنید اگر تنها به همین طرح اولیه اکتفا کنیم نمی توان نام آن را تابلوی نقاشی کذاشت. تابلوی نقاشی به ظرافت ها، سایه روشن ها و پرسپکتیوی که ایجاد می شود و مواردی از این دست که زیبایی شناسی اثر را بالا می برد بستگی دارد.
او در ادامه اظهار داشت: وجود عناصر داستانی در کنار یکدیگر که بافتی را ایجاد می کند، در کنار روانشناسی، جامعه شناسی، کاراکتر پردازی و غیره کمک می کند ما ساختار منسجم داستانی داشته باشیم که دارای ظرافت هایی است. به عنوان مثال، وقتی گرسنه می شوید می توانید غذایی ساده را به سرعت در کنار خیابان تهیه کنید که اصطلاحا به آن فست فودی می گویند؛ یا می توان در منزل وقت گذاشت و غذای همچون مرصع پلو آماده و بعد میل کرد.
بشیری فراز با اشاره به این که کنش دراماتیک، درام، دراماتیک شدن و دراماتیزه کردن یک اثر به این معناست که ما بتوانیم آن را نمایشی کنیم عنوان کرد: منظور این نیست که فقط دیدنی باشد زیرا دیدن صرفا موضوع را کامل نمی کند. اصولا تئاتری ها این مثل را به کار می برند که مقابل چشم من گره ای را بزن و آن را باز کن؛ دراماتیزه کردن نیز به همین معناست.
وی افزود: اهرم فشار به عنوان یک زیر مجموعه از عنصر اصلی کشمکش می تواند به ما در شکل گیری این کنش دراماتیک کمک کند. یعنی تنش، برخورد و اصطحکاکی که نمایش تولید کند و دیدنی باشد؛ صرف روایت و قصه نباشد که ما تنها بخواهیم چیزی را بشنویم و کنش دراماتیک ما را درگیر خود می کند و با پند و اندرز تفاوت دارد.
این نویسنده با اشاره به این که اهرم فشار و کنش دراماتیک در ادبیات و سینما ذاتا یکی هستند اما کارکردهای متفاوتی دارند گفت: احتمالا باید این جمله را شنیده باشید که نمایشنامه نوشته می شود که شنیده شود، فیلمنامه نوشته می شود که دیده شود و رمان نوشته می شود که تخیل شود، این ها نیاز به ترجمان های مختلفی دارد. به عنوان نمونه کاراکترپردازی را در ادبیات داستانی، فیلمنامه و نمایشنامه داریم اما تفاوت هایی بین آنها دیده می شود. یعنی جزئیاتی را داریم که این تفاوت را می توانیم در آن زبانی که استفاده می کنیم ترجمه و منحصر به هم همان زبان کرد.
او در پاسخ به این سوال که اهرم فشار وابسته به خلاقیت است یا روانشناسی و جامعه شناسی اظهار کرد: در حال حاضر زندگی بسیار پیچیده شده است و باید همه پیچیدگی های آن را در نظر بگیریم. هرشخصی جهان بینی خاصی برای خود دارد و نوع مقابله فرد درونگرا فرد برون گرا متفاوت است. اینها یعنی ما درباره روانشناسی این مورد صحبت می کنیم. به عنوان مثال وقتی شما از طرف صاحب خانه خود برای پرداخت اجاره بها یا تمدید قرارداد تحت فشار هستید اینکه درون گرا و برون گرا باشید در عملکرد شما تاثیر می گذارد. طبیعتا اجتماع و جامعه در شکل گیری این کنش موثر است. یعنی جامعه بدوی یک صورت بروز دارد و جامعه مدرن و پست مدرن به صورت دیگر. همه موارد دست به دست هم می دهد که ما با یک بافت روبرو می شویم.
وی در ادامه عنوان کرد: ای کاش بتوانیم به جای اینکه درام را روی کاغذ و تک بعدی ببینیم یک عنصر داستان ساز را به شکل سه بعدی تصور کنیم؛ درواقع اگر به این تصور دست یابیم می توانیم به یک بافت برسیم. یعنی اگر ما قائل به این باشیم که قرار است به یک بافت برسیم درک همه این موارد به ما کمک می کند.
او با اشاره به این که ترجمه آثار کشورهای دیگر خوب است اما نباید صرفا به آن بسنده کرد اظهار کرد: تاریخ نشان داده است که ترجمه کردن صرف و وارد کردن اندیشه در زیست فردی و اجتماعی خود امر خوبی نیست و ما را دچار اضمحلال می کند.
حمیدرضا بشیری فراز در سرانجام گفت: ما در کنار ترجمه های بسیار خوبی که ارتباط ما را با جهان پیرامون در هر زمینه برقرار می کند نیازمند یک سری آدم هستیم که فکر کنند و ملزومه این فکر کردن این است که سوالاتی داشته باشند و به سمت تولید فرضیه و اثبات بروند تا در علوم مختلف به نظریات برسند.
انتشارات ساقی کتاب اهرم فشار و شکل گیری کنش دراماتیک برای ادبیات، تئاتر و سینمااثر حمیدرضا بشیری فراز را در 192 صفحه، با شمارگان 1100 نسخه و با قیمت 26500 تومان منتشر کرده است.
منبع: ایبنا - خبرگزاری کتاب ایران