گلچینی از فلسفه ایران تا شهر خدا - بیباپ

با ما همراه باشید و با تور چین ارزان از شگفت انگیزترین کشور دنیا دیدن کنید بر روی دیوار چین سلفی بگیرید، از قصر ممنوعه دیدن کنید و در خیابان شانگهای پیشرفته ترین آسیا قدم بزنید.

گلچینی از فلسفه در ایران

این مجموعه یک اثر پنج جلدی به زبان انگلیسی، شامل گزیده اندیشه های فلسفی، کلامی و عرفانی ایران از دوره زرتشت تا امروز است. جلد اول از دوره زرتشت شروع شده و تا زمان عمر خیام ادامه می یابد. در هر بخش، گزیده ای از آثار همراه با یک مقدمه آمده که موجب جذابیت کتاب شده است. پروفسور سید حسین نصر استاد دانشگاه جورج واشنگتن و دکتر مهدی امین رضوی، ویراستاران این اثر مهم بوده اند. جلد اول این مجموعه در 464 صفحه توسط انتشارات دانشگاه اکسفورد انتشار یافته است.

مجموعه آثار افلاطون

شامل چهل و پنج رساله از افلاطون است که با ترجمه انگلیسی توسط چندین مترجم، در 1808 صفحه در یک جلد در سال 1997 کمبریج آمریکا منتشر شده است. پروفسور جان کوپر استاد دانشگاه پرینستون، ویراستار این مجموعه، برای هر رساله، مقدمه کوتاهی همراه با تعلیقات نگاشته است. بازخوانی رساله سمپوزیوم (Symposium) در باره عشق و فایدون (Phaedo) در باره مرگ به نظرم جذاب بود.

رساله متافیزیک ارسطو

این کتاب نسخه سه زبانه متافیزیک ارسطو است، با ترجمه هر پاراگراف به انگلیسی، لاتین و زبان اصلی (یونان باستان). دانشجویان مطالعات کلاسیک و سایر علاقمندان به فلسفه و زبان های کلاسیک، در این نسخه سه زبانه نکات قابل توجهی برای نزدیکی بیشتر با ارسطو می یابند. ترجمه انگلیسی توسط دیوید راس (1908) معتبرترین مترجم انگلیسی ارسطو و متن لاتین، ترجمه قرون وسطایی ویلیام موربکه است. در انتها کتاب، اهم مطالب دستور زبان یونان باستان در جداول و توضیحات گرافیکی، با ترجمه ویلیام موربکه آمده، که به سفارش توماس آکوئیناس(مهمترین فیلسوف مسیحیت) انجام شده است. نظر آکوئیناس این بود که ترجمه لاتین این رساله تا حدِّ امکان به یونانی اصلی نزدیک باشد.

مجموعه آثار ارسطو (ویرایش آکسفورد)

این مجموعه در سال های 1912 - 1954 در 12 جلد به زبان انگلیسی انتشار یافت. این کتاب که به عنوان نسخه استاندارد انگلیسی ارسطو شناخته شده، نسخه ویرایش شده متون اصلی ترجمه های کلاسیک است که در سال 1995 توسط انتشارات دانشگاه پرینستون آمریکا در در دو جلد (2486 صفحه) منتشر شده است. بازخوانی سه کتاب متافیزیک، اخلاق نیکوماخس و سیاست ارسطو جالب بود. آرای فلسفی و اخلاق فلسفی بسیاری از متفکرین، همچنان متأثر از آرای فلسفی ارسطو است.

اِنـِئاد (دوره کامل رساله های فلسفی فلوطین، انئاد = تاسوعات، 54 رساله)

Enneads اثر پلوتینوس (متولد 204 یا 205 میلادی) که در تاریخ فلسفه نقش اساسی دارد و نخستین نسخه کامل آن به زبان انگلیسی طی هفتاد و پنج سال گذشته است که زندگی فلوطین به روایت فورفوریس شاگرد فلوطین را نیز شامل می گردد. جدیدترین ترجمه این کتاب به زبان انگلیسی، به رهبری لوید پی. گرسون و تیمی از کارشناسان خبره، بر اساس بهترین متن همراه با اندکی ویرایش هنری و اصلاحات انجام شده که ار نظر سازگاری واژگانی و حجم بالا، برای مطالعه استدلالات فلسفی فلوطین ایده آل است. حاشیه نویسی گسترده، ارجاعات متقابل و نقل قول های متعدد، متن ارزشمندی برای دانشمندان فلوطین شناسی و همچنین دانشجویان سنت افلاطونی فراهم آورده است. این کتاب در سال 2017 توسط انتشارات دانشگاه کمبریج (در 939 صفحه) انتشار یافت و در سال 2019 تجدید چاپ شد. بازخوانی رساله دیالکتیک و رساله عشق فلوطین جذابیت بیشتری داشت.

شهر خدا (City of God)

شهر خدا تألیف سنت آگوستین (354-430م.) فیلسوف الجزایری- رومی، کتابی در حوزه فلسفه سیاسی از منظر فلسفه مسیحی است که از جهت ساختاری، شامل 22 بخش است که از این رو آن را 22 کتاب می خوانند.

از منظر اگوستین، ملت ها در طول تاریخ به دو قطب مردم شهر خدا و مردم شهر دنیا تقسیم می شوند. مردم شهر خدا با مرکزیت اورشلیم، زادگاه عیسی مسیح، انسانهایی خدایی و معتقد به توحیدند که به خداوند عشق می ورزند. نقطه مقابل آنها، مردم شهر دنیا با مرکزیت شهر بابل است (شهری با فساد و فحشای رایج در آن موقع). مردم شهر دنیا انسانهایی مغرور و متکبر با ادیان چند خدایی (مشرک) اند. آگوستین معتقد است مردم شهر دنیا، ظاهراً در شهر دنیا به سر می برند، اما در واقع در شهر خدا هستند و بالعکس مردم شهر خدا نیز گرچه ظاهراً در شهر خدا به سر می برند، لیکن در باطن در شهر دنیا هستند.

این امر گویای دیدگاه شمول گرایانه آگوستین در باره مسیحیت است که از پایه های شکل گیری نظریه پلورالیسم دینی جان هیک در عصر حاضر به شمار می رود. آگوستین، صِرف انجام اعمال ظاهری را در پذیرش مسیحیت کافی نمی داند و معتقد است، آنچه اهمیت دارد، باطن و نیت اعمالی است که با عشق به خداوند صورت می گیرد .

روز قیامت با مجزا شدن اهالی شهر دنیا و شهر خدا از یکدیگر، معین میگردد کدامیک اهل شهر دنیا و کدامیک اهل شهر خدا هستند. آگوستین نخستین اندیشمند اروپایی بود که در فصل بیست و ششم کتاب یازدهم شهرخدا، عنوان نمود: من می اندیشم، پس هستم. کتاب شهر خدا جزو آثار کلاسیک انتشارات پنگوئن است که در سال 2003 در 1184 صفحه انتشار یافت.

اورشلیم (Jerusalem ) با عنوان فرعی تجلی آلبیون غول (The Emanation of the Giant Albion)

منظومه اورشلیم، طولانی ترین و مهم ترین اثر ویلیام بلیک (1757- 1828) شاعر و عارف انگلیسی است. این اثر به خط بلیک نگارش یافته و شامل نقاشی های متنوع در حاشیه صفحات توسط مؤلف است. این کتاب که به عنوان تئاتر نظری توصیف شده، در چهار فصل، داستان سقوط یک غول به نام آلبیون را روایت می نماید. به نظر بلیک، آلبیون نماد تمدن دنیا غرب است. مفاهیم اشعار بلیک در قالبی شبیه سبک عراقی، شکل گرفته و همسانی جالبی با عرفان اسلامی و به ویژه اندیشه مولانا در مثنوی معنوی و غزلیات شمس دارد.

بهشت گمشده (Paradise Lost)

منظومه بهشت گمشده اثر جان میلتون(1608 - 1674) شاعر و نویسنده انگلیسی است. شهرت جان میلتون با شعر حماسی بهشت گمشده (1667) است، که در سبک (Blank Verse) سروده شده است. میلتون پیشگام شعر سپید در اروپا است. بهشت گمشده، روایت عرفانی مسیحی از هبوط انسان از بهشت اولیه، وسوسه آدم و حوا توسط ابلیس و اخراج آنها از باغ عدن بهشت است.

خانم دالووِی

رمان خانم دالووِی تألیف ویرجینیا وولف (1882-1941) نویسنده انگلیسی، در سال 2005 توسط مجله تایم، در شمار صد رمان برتر انگلیسی زبان از سال 1923 معرفی گردید. در رمان خانم دالووِی، یک روز از زندگی خانم کلاریسا دالووِی در لندن در یکی از روزهای ماه ژوئن پس از جنگ دنیای اول توصیف می گردد. راوی در خیابان های لندن گام بر می دارد و از منظر کلاریسا به آدم ها و محله های لندن می نگرد. در این سفر سریع، نویسنده از لندن و ساکنانش، تابلوی گسترده ای با ذکر بعضی جزییات و کلیات ترسیم می نماید. ویرجینیا وولف از پیشگامان سبک رمان نویسی رمان نو است. بسیاری از منتقدین، رمان خانم دالووِی را انقلابی در ادبیات قرن بیستم انگلستان می دانند.

غرور و تعصب

رمان غرور و تعصب اثر جین آستین(1775-1817م) نویسنده انگلیسی، یک رمان کلاسیک در حوزه فلسفه اجتماعی است. از نقاط قوت این رمان می توان به شخصیت پردازی قوی توصیف روابط عاشقانه و گاه متلاطم زنان و مردان جوان و تأثیر اختلاف طبقاتی در این روابط اشاره نمود.

تفسیر مثنوی نیکلسون

به مناسبت میلاد امام علی(ع) بار دیگر تفسیر مثنوی نیکلسون(1868-1945) مرور و در رادیو فرهنگ معرفی گردید. تصویر حضرت علی(ع) در تفسیر مثنوی نیکلسون، از این جنبه چشمگیر است که علی(ع) را انسان کامل و ترازوی خوبی ها می خواند و در تفسیر بیت 3785 دفتر اول می نویسد: علی، به مثابه امت واحده است که همه صفات خداوندی که هم واحد است و هم کثیر، به او عطا شده است. (تفسیر انگلیسی مثنوی نیکلسون، ص217) امت وحدی، یکی و صد هزار ** بازگو ای بنده بازت را شکار

الاصول العشره

بهترین کتاب موجز در باب مرگ اختیاری، تالیف نجم الدین کبری (540-618ق.) عارف شهید قرن ششم و استاد عطار نیشابوری است. مرگ اختیاری، مقابل مرگ اضطراری(طبیعی) است که قبل از آن به اراده واقع می گردد و خاص سالکین الی الله است. در این مرگ، سالک به ارادۀ خویش، با نابودی هواهای نفسانی و برطرف موانع وصال به محبوب؛ وجود خود را از همۀ صفات ذمیمۀ بشری مبرا می نماید. مرگ اختیاری، مبتنی بر ده اصل است: توبه، زهد، توکل، قناعت، عُزلت، مداومت ذکر، توجه به سوی خدا، صبر، مراقبت و رضا. (الاصول العشره، تهران، مولی، 1363)

اوصافُ الأشْراف

کتابی مختصر از خواجه نصیرالدین طوسی در زمینه عرفان عملی است. اوصاف الاشراف مراحل سیر و سلوک را از ابتدای راه تا انتها آن در شش بخش به طور خلاصه بیان نموده است. از نظر فقیر این کتاب بعد از الأصول العشره نجم الدین کبری، بهترین کتاب مختصر در عرفان عملی است که در شش بخش به زبان فارسی نگارش یافته و جز بخش آخر، هر بخش متشکل از شش فصل است: بخش اول؛ شروع حرکت: ایمان، ثبات، نیت، صدق، انابه، اخلاص. بخش دوم؛ موانع حرکت: توبه، زهد، فقر، ریاضت ، محاسبه، تقوی. بخش سوم؛ ویژگی های سالکان: فصل ها: خلوت، تفکر، خوف، رجا، صبر و شکر. بخش چهارم؛ مقدمات وصول: ارادت، شوق، محبت، معرفت، یقین، سکون. بخش پنجم: ویژگی های اهل وصول: توکل، رضا، تسلیم، توحید، اتحاد، وحدت. بخش ششم: فِنا.