پیشگیری و 12 روش درمان خانگی عرق سوز شدن - بیباپ

علائم عرق سوز شدن چیست؟

بسیاری از افراد حداقل یکبار عرق کردن در خواب، عرق کردن بعد از صرف غذا یا عرق کردن کف دست را تجربه نموده اند. وظیفه پوست، محافظت از بدن در مقابل دنیای بیرونی است. تعریق در واقع نقش محافظ را دارد که برای دفاع از بدن در مقابل عفونت ها، مواد شیمیایی و اشعه فرابنفش و… ایستادگی می نماید. در ضمن در کنترل دمای بدن هم تأثیرات زیادی دارد. یکی از روش های بدن برای خنک کردن خود، تعرق است که این کار را با تبخیر عرق از روی پوست انجام می دهد. عرق بدن در غدد تعرق ساخته می شوند. تمام نقاط بدن عرق می نماید؛ به جز بعضی نواحی محدود و خاص مثل ناخن های دست و پا و کانال گوش.

غدد تعرق در دِرم (dermis) یا لایه عمیق پوستی قرار دارند و از سوی مراکز کنترل دما در مغز تنظیم می شوند. عرق تولیدشده در غدد به وسیله مجراهایی به سطح پوست می رسند. وقتی این مجراها مسدود می شوند، عرق سوز شدن رخ می دهد. بنابراین، عرق نمی تواند از پوست خارج بشود و در زیر سطح پوست به دام افتاده و حالت التهاب ایجاد می نماید. به عرق سوز شدن، میلاریا (miliaria) هم گفته می شود.

علت عرق سوز شدن چیست؟کاملا تعیین نیست که چرا بعضی از افراد دچار عرق سوز شدن می شوند و بعضی دیگر خیر. درصورتی که بدن به شدت عرق کند، مجاری غدد تعرق مسدود می شوند و عرق از روی پوست بخار نخواهد شد. مثال هایی در این زمینه وجود دارد:

بعضی از نواحی بدن مانند گردن، زیربغل، کشاله ران و… طوری هستند که امکان گردش هوا در آنها وجود ندارد. درواقع اصطکاکی که بین اعضا در این قسمت وجود دارد، اجازه و امکان گردش هوا و تبخیر عرق از سطح پوست را ممکن نمی نماید.

پوشیدن لباس های چسبان هم مانع از تبخیر عرق می شود.

پوشیدن چندین لایه لباس یا پیچیدن پتو به دور خود در مواقع زمستان یا وقتی کودک تب دارد هم باعث عرق سوز شدن بدن می شود.

استفاده از کرم ها و لوسیون های غلیط و سنگین هم باعث انسداد مجاری غدد تعرق می شود.

بچه ها غدد تعرق ضعیفی دارند؛ به همین دلیل است که عرق ایجادشده روی پوست آنها به مرحله تبخیر نمی رسد. پس زمانی که لباس های زیادی به تن داشته باشند، درون قنداق و پتو پیچانده شوند، تب داشته باشند یا در معرض هوای گرم قرار بگیرند، عرق سوز خواهند شد. عرق سوز شدن می تواند عوارض استفاده از داروهایی مانند کلونیدین (clonidine) هم باشد.

علائم عرق سوز شدن در بچه ها و بزرگ سالان چیست؟از علائم رایج عرق سوز شدن می توان به برآمدگی های روی پوست، خارش پوست و سوزش اشاره نمود. این مسائل به خاطر التهاب موجود در لایه های سطحی پوست است. سوزش ناشی از این مسئله به سوزش ناشی از آفتاب سوختگی شباهت دارد. علائم این موضوع در بزرگ سالان و بچه ها مشابه است، اما بچه ها چون نمی توانند موضوع را ابراز نمایند، حالت بی قرار و عصبی به آنها دست می دهد.

چه کسانی در معرض این مشکل قرار دارند؟نوزادان، بچه ها، افراد مسن و چاق در معرض عرق سوز شدن هستند. افراد چاق و کسانی که نواحی بدن شان در تماس و اصطکاک بیشتری با هم قرار گرفته است، بیشتر دچار این مشکل خواهند شد. همه این گروه ها درصورتی که حرکت زیادی نداشته باشند و هوا نتواند در میان بخش های مختلف بدن شان به جریان درآید، دچار عرق سوز شدن خواهند شد و مجاری تعرق در آنها مسدود می شود. افراد در منطقه ها گرم و مرطوب به علت تعرق زیاد، بیشتر دچار این مشکل می شوند. درصورتی که شخص حرکات و تمرینات ورزشی انجام بدهد و زیاد عرق کند، اگر لباسی به تن داشته باشد که امکان گردش هوا در آن نباشد، احتمالا عرق سوز می شود.

عرق سوز شدن چه شکلی است؟شکل و نمود ظاهری عرق سوز شدن تا حد زیادی وابسته به نقطه ای از بدن است که تحت تأثیر قرار گرفته است. تاول های کوچکی که مانند دانه های کوچک عرق هستند هم از سایر نشانه های عرق سوز شدن است و زمانی دیده می شوند که عرق در سطحی ترین لایه های پوست یعنی جایی که مجاری تعرق روی سطح پوست باز می شود، مسدود شده باشد. به این حالت میلاریای کریستالی گفته می شود و به جز حباب های عرق مانند هیچ نشانه دیگری ندارد.

میلاریا روبرا (miliaria rubra) یا همان عرق سوز شدن کلاسیک وقتی رخ می دهد که عرق در سطوح عمیق تر پوست یعنی اپیدرم (epidermis) یا روپوست حبس شود. مانند هر نوع دیگری از التهاب، این نوع عرق سوز شدن هم باعث قرمزی پوست می شود و اصلا نام روبرا هم در لغت به معنای قرمز است. در این عرق سوز شدن تاول ها هم کمی بزرگ تر می شوند. ازآنجایی که مجاری تعرق مسدود شده اند، ناحیه درگیر خشک و حساس می شود. بنابراین، آغاز به خارش می نماید و گاهی زخم می شود.

در موارد کمتری هم تکرار عرق سوز شدن باعث التهاب بیشتر لایه عمیق تر دِرم می شود و عرق سوز شدن عمقی را ایجاد می نماید. در این نوع از عرق سوز شدن، برآمدگی های بزرگ تر و سخت تری ایجاد می شود که به رنگ پوست هستند. این نوع از برآمدگی ها بلافاصله بعد از ورزش کردن ایجاد می شوند و هیچ عرقی در چنین ناحیه ای از پوست دیده نمی شود. در موارد نادری، اگر این مشکل سطح گسترده ای از پوست را در بربگیرد، ممکن است باعث بیماری هایی نظیر گُرگرفتگی، خستگی مفرط یا تحلیل رفتگی و سکته گرمایی شود.

تشخیص و درمان عرق سوز شدن چگونه است؟تشخیص این مشکل به وسیله معاینه فیزیکی صورت می گیرد. برای تشخیص، کافی ست بدانید که تحریک پوستی در طول تعرق یا گرما اتفاق افتاده است، ناحیه عرق سوز شده تعیین شود (مثلا در ناحیه چسبندگی لباس بوده یا ناشی از اصطکاک گوشت دو ناحیه از بدن نسبت به هم) و شکل و نوع عرق سوزی به چه شکل است. پزشکان بنا به تجربه ای که دارند، به سرعت می توانند این موضوع را تشخیص بدهند. برای درمان این مسئله هم می توان از اسپری ها و کرم های بدون نسخه موجود در داروخانه ها بهره برد. در صورت عفونی شدن غدد تعرق باید برای درمان از آنتی بیوتیک استفاده کرد.

عرق سوز شدن معمولا با خنک شدن پوست به صورت خودبه خود درمان می شود، اما درصورتی که بروز علائم ادامه پیدا کردند، لوسیون کالامین که دارویی ضدخارش به شمار می رود هم مفید است. بعضی از متخصصان بالینی استفاده از اسپری یا کرم هیدروکورتیزون را هم توصیه می نمایند.

عرق سوز شدن معمولا خودبه خود درمان می شود، اما درصورتی که غدد تعرق، عفونی بشوند باید این موضوع را پیگیری کرد. عفونت همراه با درد، تورم و نوعی قرمزی برطرف نشدنی همراه است و ممکن است جوش چرکی روی پوست ایجاد شود. چنین عفونتی ناشی از حمله باکتری ها به غدد تعرق است. در این مواقع به آنتی بیوتیک احتیاج است و اگر این مشکل مزمن بشود، باید برای درمان به پزشک و متخصص پوست مراجعه کرد.

پیشگیری از عرق سوز شدن چگونه است؟پیشگیری از عرق سوز شدن خیلی مهم است. اگر پوست در معرض جریان هوا قرار بگیرد، احتمال انسداد مجاری غدد تعرق و التهاب کاهش می یابد. برای پرهیز از عرق سوز شدن می توان از راهکارهای زیر استفاده کرد:

پرهیز از ورزش کردن در محیط گرم و مرطوب؛

استفاده از لباس هایی از جنس هایی مانند نخ با منافذ گردش هوا؛

استفاده از سیستم تهویه؛

استحمام و دوش گرفتن برای جلوگیری از انسداد غدد تعرق؛

نوشیدن میزان زیادی آب در طول روز

خوابیدن در مکانی سرد با تهویه مناسب

کاهش وزن برای جلوگیری از اصطکاک سطوح پرچربی بدن با هم.

استفاده از فَن و تهویه برای به گردش درآوردن هوا فکر خوبی است. باید دقت کنید که پوست نوزادان و بچه ها باید در معرض جریان هوا باشد، اما نباید سردشان شود و بدن شان از حالت گرم خارج شود. نباید آنها را در پتو و قنداق و… خیلی سفت ببندید. افرادی که حرکت زیادی ندارند، مانند معلولین، افراد مُسن، کسانی که ضعف حرکت دارند و… را حرکت بدهید تا بدن شان در معرض گردش هوا قرار بگیرد.

در دمای بالا چطور از خود محافظت کنید؟بدن در معرض هوای گرم خود را تطبیق می دهد، اما این مطابقت کمی طول می کشد. وقتی درحال کار، ورزش یا بازی هستید، فقط دما نیست که باید با محیط مطابقت یابد. علاوه بر شاخص گرما، رطوبت هم روی بدن اثرگذار است و درصورتی که رطوبت بالا باشد، عرق نمی تواند از روی پوست تبخیر بشود. درواقع، وقتی هوا تا جایی که می تواند، ذرات آب را در خود نگه می دارد، امکان خنک شدن بدن وجود نخواهد داشت و ذرات عرق از روی پوست بخار نمی شوند. برای پیشگیری از مسائل ناشی از گرما باید از کار و فعالیت در چنین محیطی بپرهیزید. سعی کنید در میان فعالیت هایتان به خود استراحت های متعدد بدهید و مایعات و آب زیادی بنوشید.

ازجمله عوارض ناشی از گرما می توان به سرگیجه، حالت تهوع و بی حالی اشاره نمود. برای پرهیز از مسائل جدی تری چون سکته گرما، انقباضات گرمایی و تحلیل رفتن ناشی از گرما باید آب و مایعات زیادی بنوشید و با خنک کردن بدن از گرما دور بمانید.

درمان های خانگی برای عرق سوز شدنتابستان همان قدر که می تواند، مجذوب کننده و دوست داشتنی باشد، برای عده ای حکم کابوس را پیدا می نماید، اما درمان های خانگی می توانند بسیار مفید واقع شوند. مثلا به موارد زیر دقت کنید:

1. جوی دوسراین ماده برای درمان عرق سوز شدن بسیار مفید است. علت این است که جو دوسر حاوی خاصیت ضدالتهاب، ضدتحریک پذیری و تسکین دهندگی است. جوی دوسر می تواند سریعا به پوست آرامش بدهد و به درمان التهاب و آزردگی یاری کند. برای استفاده از آن می توانید، به میزان یک فنجان، جوی دوسر را آسیاب و به وان آب سرد اضافه کنید. آب و جوی دوسر را خوب هم بزنید تا رنگ آب مثل شیر شود.

20 تا 30 دقیقه در آب بمانید و بعد از آن تن تان را با حوله ای نرم خشک کنید. برای اینکه از عرق سوز شدن در امان بمانید، روزی 2 بار این کار را در طول هفته انجام بدهید.

2. کُمپرس آب سرداگر در ناحیه ای که عرق سوز شده است، کمپرس آب سرد بگذارید، سریعا حالت خارش، التهاب و عرق سوز شدن بهبود پیدا می نماید. برای درست کردن کمپرس آب سرد هم ضروری است چند قطعه یخی را که به شکل مکعب هستند، درون پارچه ای بپیچید و آنها را به مدت 5 تا 10 دقیقه روی ناحیه ای که عرق سوز شده، قرار بدهید. به مدت 2 تا 3 روز، این کار را در هر 4 تا 6 ساعت تکرار کنید. کمپرس آب سرد از پخش شدن حالت عرق سوزی بین اعضای بدن جلوگیری می نماید و برای بهبود شرایط هم مؤثر است.

روش دیگر این است که پارچه ای نخی را درون آب سرد فرو کنید و بعد آن را بچلانید تا آب های اضافه خارج شوند. سپس پارچه را به مدت 5 تا 10 دقیقه روی نواحی بدن که عرق سوز شده، قرار بدهید. این کار را در طول هفته، 3 تا 4 بار در روز ادامه بدهید. برای کاهش عوارض عرق سوز شدن هم می توانید حمام یا دوش آب سرد بگیرید.

3. پودر چوب صندلچوب صندل هم دارای خواص تسکین دهندگی است و می تواند سریعا باعث کاهش علائم عرق سوز شدن بشود، زیرا دمای بدن را پایین می آورد و باعث می شود که بهبودی حاصل شود. پودر چوب صندل و گلاب را به یک میزان با هم ترکیب کنید تا حالتی خمیری به دست بیاید. خمیر حاصل را روی نواحی عرق سوز شده بگذارید و صبر کنید تا خشک بشود. سپس خمیر را با آب سرد از روی پوست بشویید و 2 بار در هفته، این کار را تکرار کنید.

بعد از استحمام هم می توانید از پودر چوب صندل به جای سایر انواع پودر بدن بهره ببرید.

4. جوش شیرینجوش شیرین یکی دیگر از مواد مناسب برای بهبودی عرق سوز شدن است. جوش شیرین مانند نوعی ماسک لایه بردار پوست عمل می نماید و باعث از بین رفتن انسداد منافذ پوستی و برطرف آلودگی های موجود روی پوست می شود. بنابراین در برطرف التهاب و علائم عرق سوز شدن هم مفید واقع می شود. 1 قاشق چای خوری از جوش شیرین را به 1 فنجان آب سرد اضافه کنید. تکه پارچه ای تمیز را داخل آب فرو ببرید و آن را بچلانید تا آب اضافی اش خارج شود. پارچه را به مدت 5 تا 10 دقیقه روی نواحی عرق سوزشده بگذارید. در طول هفته، این کار را 4 تا 5 بار در روز انجام بدهید.

5. کانی فولرز ارث (Fullers Earth)فولرز ارث هم نوعی کانی است که در برطرف التهاب، آزردگی و خارش ناشی از عرق سوز شدن مفید واقع می شود. 5 قاشق غذاخوری از این کانی را با 2 یا 3 قاشق غذاخوری گلاب ترکیب کنید تا حاصل به شکل خمیر دربیاید.

خمیر را روی نواحی آسیب دیده پوست بگذارید. بعد از اینکه خمیر روی پوست خشک شد، آن را با آب سرد شست وشو بدهید. در طول روز به مدت 1 هفته، این کار را ادامه بدهید.

6. برگ درخت سنجدبرگ های درختی به نام چریش که از تیره سنجد است هم به برطرف التهاب و آزردگی ناشی از عرق سوز شدن خیلی یاری می نماید. کمی برگ تازه درخت سنجد یا همان چریش را به شکل خمیر دربیاورید و روی نواحی عرق سوزشده بگذارید. پس از اینکه خشک شد، پوست را با آب سرد شست وشو بدهید و در طول 1 هفته این کار را روزی 1 بار انجام بدهید.

روش دیگر استفاده از این برگ، این است که آن را با حدود 2 فنجان آب بجوشانید، ترکیب حاصل را صاف کنید و بگذارید تا خنک بشود. پارچه ای نخی را در ترکیب حاصل فرو ببرید و به مدت 5 تا 10 دقیقه روی پوست عرق سوزشده بگذارید. در طول هفته، این کار را 4 یا 5 بار در روز تکرار کنید.

روش دیگر استفاده از چریش یا برگ درخت سنجد، ترکیب کردن نصف فنجان آرد نخودچی با 15 تا 20 عدد برگ کوبیده شده این درخت است. با اضافه کردن کمی آب، خمیری حاصل می شود که می توان آن را به مدت 15 دقیقه روی ناحیه پوستی آسیب دیده قرار داد. سپس پوست را با آب سرد بشویید. در طول هفته، چند روز این کار را انجام بدهید تا بهبودی حاصل شود.

7. آلوئه ورااز جمله خواص آلوئه ورا می توان به ضدالتهاب بودن، تسکین دهندگی و خنک نمایندگی آن اشاره نمود. بعلاوه ماده ای مفید برای درمان عرق سوز شدن تلقی می شود. ژل آلوئه ورا را که از برگ آن استخراج می شود، روی نواحی عرق سوز شده بگذارید. بعد اجازه بدهید که ژل حداقل به مدت 20 دقیقه روی پوست بماند. سپس دوش آب سرد بگیرید. در طول هفته، حداقل 2 بار در روز این کار را تکرار کنید.

8. آرد نخودچیآرد نخودچی به جذب رطوبت اضافی بدن یاری می نماید. بنابراین در درمان عرق سوز شدن هم مفید است. آرد نخودچی می تواند باعث باز شدن منافذ پوستی، از بین رفتن سلول های مرده و تسکین التهاب بشود. 2 تا 3 قاشق غذاخوری آردنخودچی را با کمی آب ترکیب کنید تا خمیری به دست آید. خمیر را به مدت 10 تا 15 دقیقه روی نواحی عرق سوز بگذارید و بعد با آب سرد آن را بشویید. در طول هفته، روزی 1 بار این کار را تکرار کنید.

9. انبه خامدرباره خواص انبه برای سلامتی چه می دانید؟ انبه یکی از برترین مواد برای برطرف عرق سوز شدن و پایین آوردن دمای بدن است. انبه، خارش ناشی از عرق سوز شدن را تسکین می دهد. 2 عدد انبه را به خوبی بشویید و با 2 فنجان آب بپزید تا نرم شوند. بعد از پختن و سرد شدن، انبه ها را به صورت پالپ در بیاورید. پالپ را به آب سرد، سنگ نمک و شکر اضافه کنید. البته شکر تا حدی به سلیقه خودتان بستگی دارد. حال برای تسریع بهبود، در طول هفته، روزی 1 یا 2 بار این ترکیب را بنوشید.

10. خیارخیار هم حالت تسکین دهندگی دارد و به برطرف علائم عرق سوز شدن یاری زیادی می نماید. خیار را به صورت نازک، قطعه قطعه کنید، آن را درون آب سرد بگذارید. 2 قاشق غذاخوری آب لیمو به آن بزنید. ترکیب حاصل را به مدت 10 دقیقه روی نواحی آسیب دیده پوست بگذارید. در طول هفته، این کار را روزی 3 بار انجام بدهید.

علاوه براین، می توانید پالپ خیار را هم روی قسمت هایی از پوست که آزرده شده است، قرار بدهید. بگذارید که خیارها 30 دقیقه روی پوست بمانند. سپس آنها را با آب سرد بشویید. خیار باعث می شود که بدن خنک و از خارش آن کاسته شود. برای اینکه بهبودی حاصل بشود، باید این کار را روزی چندین بار در طول هفته انجام بدهید. خیار حاوی میزان زیادی آب هم هست؛ بنابراین به آب رسانی بدن هم یاری می نماید.

11. گلاب200 میلی لیتر گلاب را با 4 قاشق غذاخوری عسل و 200 میلی لیتر آب مخلوط کنید. سپس ترکیب حاصل را در قالب یخ بریزید و اجازه بدهید که منجمد بشوند. سپس قالب های گلاب یخی را درون پارچه ای نخی بپیچید و روی پوست بگذارید. گلاب باعث می شود تا تعادل PH پوست حفظ بشود. در ضمن چربی اضافی پوست را هم کنترل می نماید.

12. ماستماست هم خاصیت درمانی و خنک نمایندگی دارد. ماست سرد را به مدت 15 دقیقه روی پوست عرق سوزشده خود بگذارید. سپس پوست را با آب سرد بشویید و با حوله ای نرم خشک کنید. پوست خود را به آرامی خشک کنید و از ور رفتن و بازی با پوستی که تحریک شده، خودداری کنید. ماست دارای خواص ضدقارچی و ضدمیکروبی است. بنابراین از آکنه جلوگیری می نماید و پوست را سالم و شفاف می سازد.

به طور کلی، یادتان باشد که در طول فصل گرما هیچ گاه پوست خودتان را مرطوب نگه ندارید. بعد از استحمام برای جلوگیری از ایجاد باکتری ها روی پوست، خود را خشک کنید، از پودرهای بعد از حمام بهره ببرید و پوست تان را خنک نگه دارید. رعایت رژیم غذایی هم می تواند مفید باشد. مثلا میزان زیادی سالاد، سبزی و میوه را جایگزین غذاهای چرب، شیرین و سرخ شده کنید. گوشت قرمز یا موادی که در بدن گرما ایجاد می نمایند، مصرف نکنید.

نوشیدنی های خنک هم گزینه بسیار خوبی هستند؛ مثلا انواع عرقیجات یا شربت آب لیمو، آب نارگیل و… بسیار مفید هستند. اضافه کردن آب و بعضی از سبزیجات که به ترکیب آن دتاکس گفته می شود هم بسیار فکر خوبی است. دور نوشیدنی های الکلی را هم خط بکشید. از پوشیدن لباس های تنگ با مواد مصنوعی هم خودداری کنید. لباس های گشاد و نخی به گردش جریان هوا یاری می نماید.

توجه به این راهکارها و انجام آنها تقریبا در طول 1 هفته موجب برطرف علائم و عوارض عرق سوز شدن می شوند، اما اگر عفونتی به وجود آمد یا علائم بهبود پیدا نکردند، باید حتما به پزشک مراجعه شود.

منبع: سایت چطور

منبع: راسخون