خبرنگاران دستگاه دیپلماسی برای شکست کرونا چه اقداماتی انجام داده است؟ - بیباپ

ویروس کرونا که از دی ماه سال جاری در شهر ووهان چین مشاهده شد در مدت کمتر از سه ماه نزدیک به 100 کشور را درگیر نموده است و انتظار می رود تعداد بیشتری از مردم دنیا به این ویروس مبتلا شوند. کرونا گذشته از هزینه های زیادی که برای جامعه بشری به همراه داشته زمینه ساز تغییر در نگرشهای مسلط در مناسبات بین الملل شده است.

ویروس کرونا ثابت کرد که امنیت را دیگر نباید در چهارچوب نظریات سابق ارزیابی و تحلیل کرد. امروز ماهیت پدیده هایی که امنیت را تهدید می نمایند تغییر نموده و به راحتی مرزها را درنوردیده است. از این جهت راهکارهای تامین امنیت هم باید تغییرات اساسی داشته باشند. تعداد 100 کشور درگیر این پدیده نشان داد که بستن مرزها نمی تواند به تنهایی امنیت زا باشد.

از سوی دیگر، منزوی کردن و تحریم کشورها مانع از همکاری کشورها و هم افزایی نهادهای مرتبط برای مقابله با این تهدیدات جدید و ناشناخته می گردد. واقع امر این است که آمریکا در سالهای اخیر تحریم های بی سابقه ای را علیه ایران اعمال نموده است. در این بین رژیم ترامپ با وجود اینکه همیشه مدعی بوده دارو و غذا مشمول تحریم های آمریکا نیست با این وجود با محدودیت های شدید بر سر راه نقل و انتقال مالی و پولی، عملا هیچ گونه امکان مبادلات مالی امکان پذیر نیست و بخش بهداشت و درمان ایران هم از این بابت به شدت متاثر شده است.

ویروس کرونا حدود دوهفته است که بخش های مختلف کشور را درگیر خود نموده است. بر اساس آخرین آمار اعلام شده از وزارت بهداشت، تا به امروز پنج هزار و 823 نفر به این ویروس مبتلا شده اند که از این تعداد 145 نفر جان خود را از دست داده اند.

اگر چه در واکنش های غیرانسانی به این موضوع، بعضی مقامات آمریکایی کوشش کردند اپیدمی این ویروس را در راستای سیاست فشار حداکثری تعبیر نمایند و حتی از شیوع آن در ایران ابراز خوشحالی کردند با این حال اخبار منتشره درباره شیوع این ویروس درآمریکا احتمالا دیر یا زود آنها را وادار خواهد نمود که نوع نگاه و رویکردشان به مسائل را به طور اساسی تغییر دهند.

دستگاه دیپلماسی برای مقابله به کرونا چه نموده است

در حالی که تمام دستگاه ها و نهادهای کشوری و لشکری در قالب ستاد ملی مقابله با کرونا فعالیت می نمایند، وزارت امور خارجه به عنوان یکی از اعضای مهم این ستاد وظایف مهمی بر عهده داشته است.

دستگاه دیپلماسی هم نقش موثری هم در ارائه تصویر درست از شرایط کشور برای دنیایان داشته و هم در جمع آوری اقلام و ملزومات مورد احتیاج مقابله با کرونا نقش مهمی ایفا نموده است.

تبیین شرایط ایران برای دنیایان؛کرونا مرز نمی شناسد

محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه از همان روزهای آغازین شیوع این ویروس در ایران با بهره گیری از ظرفیت های شبکه های اجتماعی کوشش کرد شرایط را برای افکار عمومی تبیین کند.

وی در نخستین توییت کرونایی در روزهای نخست شیوع این ویروس نوشت: همانند دیگر ویروس ها از جمله تروریسم، کووید 19 هیچ مرزی نمی شناسد و فرقی میان اقوام یا ادیان قائل نیست و ما هم نباید برای مبارزه با آن چنین تفاوتی قائل شویم. در چارچوب پویش صلح هرمز(امید)، ایران درخواست همکاری بیشتر منطقه ای از جمله در زمینه یک مرکز مشترک کنترل و پیشگیری از بیماری ها را که باید مدت ها پیش از این ایجاد می شد مطرح می نماید.

ظریف در پیغام توییتری دیگری از سازمان دنیای بهداشت و کشورهای دوست به خاطر همبستگی با ما در مبارزه با کووید 19علی رغم تروریسم مالی ایالات متحده که جان بیماران ایرانی را به خطر انداخته، سپاسگزاری کرد و ماسک های N95 صورت و ماسک های سه لای، دستگاه تنفس مصنوعی، روپوش های (گان) جراحی، کیت تست کروناویروس، کاورهای محافظتی و محافظ صورت و بدن را اقلام مورد احتیاج فوری در ایران برشمرد.

رییس دستگاه دیپلماسی در توییت دیگری با تاکید بر فرامرزی و دنیای بودن بودن این بلیه بر ضرورت همکاری دنیای و منطقه ای برای مبارزه با کرونا تاکید نمود و نوشت: ما در تعاملی نزدیک با سازمان دنیای بهداشت برای مبارزه با ویروس کووید19 و تضمین مراقبت مناسب از مبتلایان هستیم. اقدامات پیشگیرانه جدی از جمله سنجش سلامت مسافران هوایی در مبادی خروجی در دست اجرا است. همکاری دنیای و منطقه ای لازم است. یا همه با هم پیروز خواهیم شد و یا همه با هم شکست خواهیم خورد.

یکی از مسائلی که اتباع ایرانی در کشورهای مختلف با آن روبرو شدند قطع پروازها به ایران و گرفتار شدن بعضی از شهروندان ایرانی در کشورهای مختلف بود.

وزیر امور خارجه در توییتی در این زمینه نوشت: با لغو پروازها به دلیل همه گیری کروناویروس، بعضی از شهروندان ما در خارج از کشور گرفتار شده اند. ما در تهران و نمایندگی های ایران در خارج از کشور، همه کوشش خود را برای برنامه ریزی بازگشت ایمن آن ها به میهن به کار گرفته ایم. از دولت ها و شرکت های هواپیمایی ذی ربط می خواهیم تا طبق رهنمودهای سازمان دنیای بهداشت به بازگشت این افراد یاری نمایند.

رایزنی با همتایان در منطقه و دنیا

علاوه بر این ظریف در دو سه هفته اخیر به وسیله گفت وگوی تلفنی با بیش از 10 نفر از همتایان خود، آخرین تحولات مربوط به شیوع ویروس کرونا و راه های مقابله با آن را مورد آنالیز قرار داده است.

یکی از مهمترین رایزنی های وزیر امور خارجه با همتای چینی بوده است. ایران و دستگاه دیپلماسی زمانی که چین درگیر این ویروس شد، هم با گفت وگوهای تلفنی از اعلام آمادگی ایران برای مقابله با این ویروس اطلاع داد و هم با ارسال محموله های حامل اقلام بهداشتی به یاری چین شتافت. موضوعی که چینی ها هم کوشش کردند به آن پاسخ شایسته دهند و به نوعی جبران نمایند.

در همین زمینه، وانگ یی وزیر خارجه جمهوری خلق چین در یک گفت وگوی تلفنی با ظریف، ضمن تشکر از وی به عنوان اولین مقام خارجی که پس از شیوع کرونا در چین با دولت و ملت آن کشور ابراز همدردی کرد، از شیوع این بیماری در ایران ابراز تاسف نموده و آمادگی چین را برای ارسال یاری های تخصصی بیشتر و نیز در اختیار قراردادن تمام یافته ها و روش های مبارزه با کرونا و همکاری علمی با ایران بیان کرد.

ظریف هم ضمن قدردانی از یاری های فنی و تخصصی چین، همه گیری کرونا را یک مساله دنیای خواند و راهکار آن را همکاری و همدلی همه کشورها به دور از سیاسی کردن آن خواند و از همکاری محققان و پژوهشگران دو کشور برای تحقیقات علمی مشترک برای ریشه کنی این بیماری استقبال کرد.

جوسپ بورل مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، مولود چاووش اوغلو وزیر خارجه ترکیه، اینه ماری اریکسن سوریده وزیر امور خارجه نروژ، ایگنازیو کاسیس وزیر امور خارجه سوییس، سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه، الکساندر شالنبرگ وزیر امور خارجه اتریش، رحیم حیات قریشی وزیر امور خارجه پاکستان، علی الحکیم وزیر امور خارجه عراق، ژان لودریان وزیر خارجه فرانسه و شیخ احمد ناصر الجابر الصباح وزیر امور خارجه کویت از جمله مقاماتی هستند که در دو سه هفته اخیر محمد جواد ظریف درباره کرونا با آنها گفت وگو نموده است.

مقابله با جنگ روانی دشمن

واقع امر این است که ایران علاوه بر درگیر شدن با ویروس منحوس کرونا در جبهه ای دیگر باید پاسخ جنگ روانی و رسانه ای دشمنان را هم بدهد.

در حالی که تقریبا همه می دانند که آمریکا محدودیتهای بی سابقه ای علیه ایران در زمینه غذا و دارو وضع نموده است بعضی مقامات آمریکایی ادعاهای بی اساسی در زمینه یاری به ایران مطرح کردند. سید عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به ادعای وزیر امور خارجه آمریکا برای یاری به ایران در خصوص ویروس کرونا و تبلیغات وسیع رسانه ای در این خصوص، این ادعا را یک حرکت تبلیغاتی و ریاکارانه دانست که با اغراض سیاسی و به منظور فریب افکار عمومی دنیایان صورت می گیرد.

موسوی اضافه کرد: ادعای یاری به ایران برای مقابله با کرونا از سوی کشوری که با تروریسم مالی خود باعث فشارهای گسترده بر مردم ایران شده و حتی راه خرید دارو و تجهیزات پزشکی را مسدود نموده است، ادعایی مضحک و یک بازی سیاسی-روانی است.

اقدام برای تامین دارو و تجهیزات

گذشته از اعلام مواضع توییتری و گفت و گوهای تلفنی برای تبیین شرایط ایران، وزارت امور خارجه برای تامین احتیاجهای دارویی و بهداشتی کشور و مقابله با ویروس کرونا در تماس نزدیک با بسیاری از کشورها بوده و به گفته سخنگوی وزارت امور خارجه، بخش قابل توجهی از احتیاجهای کلیدی کشور شامل یکصد هزار کیت تشخیص، ماسک های ویژه جراحی، دستگاه های تنفس مصنوعی و غیره را به وسیله کشورهای دوست تامین نموده و محموله های دیگری نیز در راه است که به موقع اطلاع رسانی خواهد شد.

در این راستا وزیر امور خارجه پس از اعلام و تایید ورود ویروس کرونا به کشورمان از سوی مقامات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، چارچوبی مبنی بر کوشش جهت به حداقل رساندن آثار سوء مالی، اجتماعی و سیاسی ناشی از انتشار ویروس کرونا را معین کرد و در ادامه تمامی بخش های ذیربط وزارت امور خارجه و سفارتخانه های ایران در این رابطه فعال شدند.

تشکیل جلسه توجیهی و پرسش و پاسخ با حضورکلیه سفرای خارجی مقیم ایران، نمایندگان نهادهای بین المللی در ایران از جمله سازمان بهداشت دنیای و نمایندگان وزارت بهداشت در محل وزارت خارجه از جمله اقدامات دستگاه دیپلماسی بوده است. در این راستا هیاتی از سازمان بهداشت دنیای به تهران سفر کرد. هیات اعزامی از سازمان دنیای بهداشت به ریاست ریک برنان مدیر منطقه ای عملیات اضطراری سازمان دنیای بهداشت، پس از بازدید از مراکز درمانی، آزمایشگاهی و آشنایی با اقدامات و توانایی های جمهوری اسلامی ایران در حوزه های سه گانه تشخیص فوری، قرنطینه و درمان سریع، در جلسه ای که به ریاست معاون حقوقی بین المللی وزارت امور خارجه و با حضور سفرای خارجی مقیم تهران، مقامات وزارت بهداشت و سازمانهای بین المللی در محل وزارت خارجه تشکیل شد، ارزیابی خود از اقدامات دولت جمهوری اسلامی ایران در خصوص مبارزه و کنترل ویروس کرونا را تشریح کرد. وی با انتقاد ازکشورهایی که به بهانه شیوع کرونا اقدام به ایجاد محدودیت های بی مورد در خصوص تجارت و مسافرت های هوایی و زمینی نموده اند، گفت که مقررات بین الملی بهداشت که همه کشورهای عضو سازمان ملل متحد به آن پیوسته اند و سازمان دنیای بهداشت چنین اقداماتی را توصیه نمی نمایند بلکه معتقدند که با رعایت موارد بهداشتی تجارت و رفت و آمد افراد باید ادامه داشته باشد چرا که پیغامدهای اختلال در این امور، مبارزه با کرونا را دشوارتر و پیچیده تر می نماید .

نماینده سازمان دنیای بهداشت در ایران از توانایی و عملکرد ایران به عنوان نمونه ای مثال زدنی یاد کرد. این در حالی است که مقامات سازمان مذکور در ژنو نیز از توانایی اساسی ایران برای مدیریت بحران و سابقه اثبات شده کشورمان در مدیریت پیروز بحران های قبلی تهدید نماینده سلامت و بهداشت دنیای سخن گفتند.

ارائه فهرست منسجم احتیاجهای پیشگیرانه و درمانی کشور برای مهار کرونا به سازمان ملل، نهادهای بین المللی مرتبط و سفرای مقیم و نمایندگی های ایران در خارج از کشور جهت حداکثری کردن پتانسیل یاری های بین المللی بوده است.

تا به امروز یاری های بسیار موثری از سوی سازمان بهداشت دنیای شامل محموله قابل توجهی روز دوشنبه دوازدهم اسفندماه جاری با پرواز تخصیص داده شده توسط امارات به کشورمان انتقال یافت.

اقلام ارسالی از سوی یونیسف و همینطور بعضی کشورها به ویژه چین، ترکیه ، اتریش، آلمان، انگلیس و فرانسه از دیگر اقلامی بوده که وارد کشور شده است. گذشته از این، تعداد قابل توجهی از کشورهای دیگر نیز در حال آنالیز آخرین احتیاجهای اعلامی و ارسال یاری ها هستند.

انتظار می رود این یاری ها کوشش های بی وقفه و اثربخش دولت جمهوری اسلامی ایران و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی را برای کنترل شرایط تکمیل کند.

انجام فعالیت های مختلف از جمله تماس های وزیر امور خارجه، مدیران این وزارتخانه و نمایندگی های ایران در خارج از کشور با همتایان و نهادهای ذیربط دو جانبه و بین المللی از دیگر اقداماتی است که در جهت جلب یاری های درمانی و بهداشتی، مساعدت های کنسولی و مرتبط با تردد اتباع ایرانی و خارجی، برطرف محدودیت مرزی و تجاری با رعایت ملاحظات احتیاطی بهداشتی در دست پیگیری و اقدام است و در این رابطه، تعدادی از مرزهای ایران با همسایگان فعالیت خود را از سر گرفته اند که با حصول اطمینان دیگر کشورها از رعایت استانداردهای بهداشتی و ایمنی بالا در سطح کشور، انشاءالله، شرایط با سرعت بیشتری به سمت عادی شدن پیش خواهد رفت.

علاوه براین، به منظور آنالیز مسائل تبادلات تجاری با کشورهای همسایه در پی شیوع ویروس کرونا در کشور، جلسه فوق العاده ستاد هماهنگی روابط مالی خارجی نیز در وزارت امور خارجه برگزار گردید که طی آن نمایندگان وزارتخانه ها و دستگاه های اجرایی کشور و بخش خصوصی آخرین اقدامات اجرا شده برای برطرف نگرانی طرف های تجارت خارجی ایران را مورد آنالیز قرار داده و پیرامون تسهیل در ترددهای مرزی و مراودات تجاری با کشورهای همسایه تصمیماتی اتخاذ کردند.

در هر صورت مقابله با کرونا احتیاجمند استفاده از هر گونه ظرفیت بالقوه و بالفعل است. وزارت امور خارجه علاوه بر استفاده از ظرفیتهای خود کوشش نموده با جلب یاریهای بین المللی ظرفیتهای جدیدی ایجاد کند و انتطار می رود با یاری و همکاری مردم و همه نهادها سایه شوم این ویروس از سر مردم ایران برطرف گردد.