ستاره شناسان یک منظومه 6 سیاره ای با هارمونی مداری بی سابقه را کشف کردند - بیباپ

به گزارش خبرنگاران به نقل از دیجیاتو، ستاره شناسان یک منظومه 6 سیاره ای در فاصله 88 سال نوری زمین کشف نموده اند که سیاره های آن در رزونانس مداری منظمی در اطراف ستاره HD 158259 در حال گردش هستند.

تا به امروز ستاره شناسان صدها ستاره کشف نموده اند که چندین سیاره در اطراف آنها قرار دارند و در سراسر کهکشان راه شیری ستاره هایی بسیاری با سیاره های متعدد وجود دارند. هر کدام از این ستاره ها ویژگی های منحصر به فردی دارند؛ اما سیاره های اطراف ستاره HD 158259 با بقیه ستاره های سیاره دار کهکشان شیری تفاوتی اساسی دارد.

در مدار ستاره HD 158259 با جرمی تقریبا برابر با جرم خورشید و کمی بزرگتر از آن، شش سیاره شامل یک ابر زمین و 5 مینی سیاره کوچکتر مشابه نپتون در گردش هستند.

ستاره شناسان پس از هفت سال رصد این ستاره و شش سیاره اطرافش متوجه شدند که همه سیاره های اطراف ستاره با رزونانس مداری تقریبا منظم و کاملی به دور ستاره می چرخند. این کشف ستاره شناسان به آنها یاری می نماید تا مکانیزم شکل گیری سیستم سیاره ای را بهتر درک نمایند.

رزونانس مداری زمانی اتفاق می افتد که مدار دو سیاره که حول سیاره اصلی در گردش هستند، ارتباط نزدیکی با یکدیگر داشته باشند. در نظر داشته باشید که دو سیاره تاثیر گرانشی بر یکدیگر دارند. در منظومه شمسی، چنین اجرام سیاره ای به ندرت دیده می گردد. احتمالا یکی از بهترین نمونه های چنین وضعیتی، پلوتون و نپتون است.

پلوتون و نپتون دارای رزونانس مداری 2:3 هستند. یعنی وقتی پلوتون دو بار دور خورشید می چرخد، نپتون سه بار این راستا را طی می نماید. این حرکت سیاره ها مانند نواختن نت های موسیقی است که در میزان های متفاوت با ضرب آهنگ های مختلف نواخته می شوند.

رزونانس مداری در سیاره های خورشیدی نیز دیده می گردد. ستاره شناسان متوجه شدند سیاره هایی که به دور ستاره HD 158259 می چرخند تقریبا دارای رزونانس مداری 3:2 هستند.

ستاره شناسان با استفاده از آنالیز های اجرا شده به وسیله طیف سنج SOPHIE و تلسکوپ فضایی TESS پیروز شدند تا مدارهای هر سیاره را به صورت دقیق آنالیز نموده و محاسبات دقیقی در خصوص آن انجام دهند.

اطلاعات به دست آمده از تلسکوپ فضایی TESS نشان می دهد که سیاره ابر زمین این سیستم با جرم تقریبا دو برابر جرم زمین، به صورت کامل در مدارهای 2.17، 3.4، 5.2، 7.9، 12 و 17.4 روز دور ستاره می چرخند.

بین هر جفت سیاره در این سیستم نیز دوره های تناوب 1.57، 1.51، 1.53، 1.51 و 1.44 به وجود می آید. در نتیجه می توان گفت که ستاره HD 158259 دارای سیستمی متفاوت با بقیه ستاره ها است.

استفان اودری، ستاره شناس دانشگاه ژنو می گوید:

چندین سیستم جمع و جور با سیاره های دارای رزونانس متفاوت همانند TRAPPIST-1 یا Kepler-80 شناسایی شده اند. به نظر می رسد این سیستم ها قبل از نزدیک شدن به این ستاره شکل گرفته اند و سپس به سمت ستاره کشیده شده اند. رزونانس نقش مهمی در این قضیه داشته است.

همان طور که گفته شد با یاری این داده ها ستاره شناسان می توانند اطلاعات خوبی در خصوص نحوه شکل گیری سیاره ها به دست آورند.